30 Ekim 2013 Çarşamba

Çöküş (Der Untergang)

2004 yapımı filmin yönetmenliğini Oliver Hirschbiegel yapmış. Adolf Hitleri Bruno Ganz oynamış. Oynamak ne kelime. Yaşamış ve yaşatmış. Adam Hitler olmuş çıkmış açıkçası. 

1945 yılı... Hitler ve yakın çevresinin, Kızıl ordunun Berlin'i kuşatmasıyla yaşadıklarını izliyorsunuz. Bir ideolojinin insanları nasıl etkisi altında bıraktığını, çocuklarını bile öldürebilecek kadar akıllarını kaybettiklerini, ölürken bile "Heil Hitler" diye selam verecek kadar bağlı olduklarını şaşırarak izledim. 

Çemberin daraldığı son anlarını izliyorsunuz Hitler'in. Ruhsal durumunu, gelgitlerini, sadece Yahudileri değil, kendi halkını bile gözünü kırpmadan ölüme sürüklediğini kanınız donarak izliyorsunuz. 

Gerçekten aklım almıyor. Nasıl olabilir böyle bir şey? İnsan çocuklarını bile gözünü kırpmadan öldürebilir mi bir ideoloji uğruna? "Nasyonal sosyalizm olmayan bir dünyada yaşamaları anlamsız" diyor filmde kadın. Bugüne kadar Hitler ve Nazi Almanyasıyla ilgili "Hayat Güzeldir", "Schindler'in Listesi" ve "Piyanist"'i izledim. Hepsi de mükemmel filmler. Piyanist'te Adrien Brody'e hayran olmuştum, filmin müziklerine de. Hayat Güzeldir öylesine muhteşemdi. Hepsinde izlerken aklımın almadığı soru bu; nasıl olmuş bütün bunlar? Üstelik yüzyıllar öncesi falan da değil, yakın tarih. İnsanlar nasıl desteklemişler Hitler'i. Tüm dünya nasıl göz yummuş bu yaşananlara? Hadi Hitler, dünyaya gelmiş en büyük psikopattı, ruh hastasıydı. Ya onu destekleyen çevresi, yakınları, milyonlarca insanı öldürenler, bizzat bu işin içinde olanlar, çocuklar üzerinde deneyler yapan doktorlar, insanları canlı canlı gaz odalarına sokanlar, dişlerini sökenler, nasıl yapabildiler? 

Albert Einstein, olan biteni "kitlesel delilik" olarak nitelemiş. Gerçekten en iyi tarif sanırım bu. İnsanlar toplu bir şekilde kafayı yemiş olmalılar o dönemde. Albert Einstein'da bir ölüm kampında öldürülebilirdi eğer Amerika'da olmasaydı. 

Filmde Yahudiler ya da soykırıma ilişkin detaylar yok, sadece Hitler'in ve yakın çevresinin Rus kuşatmasıyla sığınıkta geçirdikleri son saatleri yer alıyor. 

Hitler'i ve o dönem Almanyasını, yaşanan soykırımı merak ediyorum. Aklım almadığı için belki. "Kavgam" ı okumaya karar verdim. Bu adam nasıl bir insandı, ne yedi ne içti, neler okudu, nasıl yetiştirildi, annesi babası nasıl insanlardı da bu adam var oldu? Dünya tarihine adını asla silinmeyecek şekilde kazıdı Adolf Hitler. Görülmemiş bir vahşete imza attı. Her zaman söylerim ve savunurum insan kötü bir varlık. Ama böyle bir kötü görülmedi. Aklın hayalin sınırlarını zorlayan şeyler yaşanmış. 6 milyon Yahudi, bunun dışında binlerce özürlü, binlerce eşcinsel, binlerce çingene aklın alamayacağı yöntemlerle öldürüldü. Gerçekten kitlesel delilik.

Mutlaka izleyin derim. Etkileyici bir film, çok etkileyici bir oyunculuk.  

Hiç yorum yok :

Yorum Gönder

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...